AarogyachiVaat

🌸 गालावरचे काळे वांग व पिंपल्सचे डाग – कारणं, परिणाम आणि आयुर्वेदिक उपाय प्रस्तावना  सुंदर, उजळ आणि डागमुक्त चेहरा हे प्रत्येकाचं स्वप्न असतं. पण गालावर उठलेलं काळं वांग (फ्रिकल्स/मस) किंवा पिंपल्सनंतर राहिलेले काळे डाग (Dark Spots) यामुळे चेहऱ्याची शोभा कमी होते. तरुण असूनही चेहरा म्हातारा वाटतो. या समस्येमुळे अनेकांना आत्मविश्वास कमी होतो. आयुर्वेदात त्वचेच्या सौंदर्यासाठी व आरोग्यासाठी नैसर्गिक उपाय सांगितले आहेत, जे कोणत्याही साइड-इफेक्ट शिवाय डाग हलके करतात व चेहऱ्याची चमक वाढवतात. गालावर काळं वांग आणि पिंपल्सचे डाग का होतात? १) हार्मोनल बदल वयात येताना (Puberty) किंवा महिलांमध्ये मासिक पाळीच्या वेळी हार्मोन्समध्ये होणाऱ्या बदलांमुळे पिंपल्स येतात. ते बरे झाल्यावर काळसर डाग राहतात. २) सूर्यकिरणांचा परिणाम UV rays मुळे त्वचेत मेलानिनचं उत्पादन वाढतं. त्यामुळे त्वचेवर काळसर वांग, डाग आणि रंगछटा (Pigmentation) दिसतात. ३) चुकीचा आहार जास्त तेलकट, मसालेदार आणि जंक फूडमुळे पोटात उष्णता वाढते. या उष्णतेमुळे पिंपल्स व डाग होतात. ४) झोपेचा अभाव व तणा...

 

  🐄 गोमूत्र अर्काचे फायदे – आयुर्वेदिक दृष्टिकोनातून संपूर्ण मार्गदर्शन प्रस्तावना भारतीय संस्कृतीत गाईला "गोमाता" मानले जाते आणि तिच्या प्रत्येक घटकाचा (दूध, दही, तूप, गोमूत्र, गोमय) औषधी व धार्मिक महत्त्व आहे. आयुर्वेदातील पंचगव्य चिकित्सा यामध्ये गोमूत्र अर्काला विशेष स्थान दिलं गेलं आहे. प्राचीन ग्रंथांमध्ये याला रक्तशुद्धीकारक, पचन सुधारक, वातनाशक व रोगप्रतिकारक असे गुणधर्म सांगितलेले आहेत. आधुनिक काळातही वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून गोमूत्र अर्कावर संशोधन होत असून अनेक फायदे समोर येत आहेत. १. गोमूत्र अर्क म्हणजे काय? गोमूत्र अर्क म्हणजे गाईच्या मूत्राचे विशिष्ट पद्धतीने आसवन (distillation) करून तयार केलेला अर्क. साधं गोमूत्र आणि अर्क यात फरक आहे – साधं मूत्र थेट घेणं आरोग्यास अपायकारक ठरू शकतं, पण अर्क स्वरूपात घेतल्यास त्यातील औषधी गुणधर्म शुद्ध स्वरूपात मिळतात . यामध्ये विषारी घटक कमी होतात आणि पचायला सोपे घटक शिल्लक राहतात. २. गोमूत्र अर्काचे रासायनिक घटक संशोधनानुसार गोमूत्र अर्कामध्ये अनेक नैसर्गिक घटक आढळतात: खनिजे – पोटॅशियम, सोडियम, लोह, कॅल्श...

🍅 टोमॅटो खाण्याचे आरोग्यदायी फायदे – संपूर्ण मार्गदर्शन प्रस्तावना टोमॅटो हा जगभरात सर्वाधिक खाल्ला जाणारा भाजीपाला आहे. प्रत्यक्षात तो फळांच्या गटात मोडतो, पण आपल्याकडे तो भाजी म्हणून वापरला जातो. भाज्या, सूप, कोशिंबीर, सॉस, रस किंवा पिझ्झा–पास्तामध्ये टोमॅटोचा वापर सर्वत्र होतो. टोमॅटो केवळ चविष्ट नाही तर त्याचे आरोग्याला असंख्य फायदे आहेत. व्हिटॅमिन्स, खनिजे आणि विशेषतः ‘लाइकोपीन’ या अँटिऑक्सिडंटमुळे टोमॅटोला सुपरफूड मानलं जातं. टोमॅटोचं पोषणमूल्य (Nutritional Value of Tomato) टोमॅटोमध्ये कमी कॅलरीज असून पोषक घटकांची मुबलकता आहे. १०० ग्रॅम टोमॅटोमधील पोषणमूल्य: कॅलरीज – 18 kcal प्रोटीन – 0.9 g कार्बोहायड्रेट – 3.9 g फायबर – 1.2 g व्हिटॅमिन C – 21% RDA व्हिटॅमिन A – 16% RDA व्हिटॅमिन K – 10% RDA पोटॅशियम – 237 mg फोलेट – 15 µg लाइकोपीन (Lycopene) – शक्तिशाली अँटिऑक्सिडंट टोमॅटो खाण्याचे प्रमुख आरोग्य फायदे 1️⃣ हृदयाचं आरोग्य सुधारतं लाइकोपीन रक्तातील वाईट कोलेस्टेरॉल (LDL) कमी करतं. पोटॅशियममुळे रक्तदाब नियंत्रित राहतो. अँटिऑक्सि...

🛏️ झोपताना डोकं पूर्वेला ठेवावं का? – आयुर्वेदिक आणि वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून सविस्तर विश्लेषण प्रस्तावना    झोप ही मानवासाठी केवळ विश्रांती नसून, ती आरोग्याचा पाया आहे. आयुर्वेदानुसार झोपेला त्रयोपस्थंभ (आहार, झोप आणि ब्रह्मचर्य) यांपैकी एक मानलं गेलं आहे. झोपेची गुणवत्ता, वेळ आणि दिशा या गोष्टींचा आपल्या शरीरावर व मनावर थेट परिणाम होतो. विशेषतः "झोपताना डोकं पूर्वेला ठेवावं का?" हा प्रश्न अनेकांना पडतो. परंपरेत सांगितलेली दिशा ही फक्त श्रद्धा नाही तर तिच्या मागे आयुर्वेदिक आणि वैज्ञानिक आधार आहे. चला तर मग आपण या विषयाकडे सविस्तर पाहूया. झोपेचं महत्त्व (Importance of Sleep in Ayurveda and Modern Science) आयुर्वेदानुसार झोपेमुळे शरीराला विश्रांती मिळते. मन प्रसन्न राहते. रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते. स्मरणशक्ती आणि एकाग्रता मजबूत होते. त्रिदोष (वात, पित्त, कफ) संतुलित राहतात. आधुनिक शास्त्रानुसार झोपेमुळे मेंदूत नवीन पेशींची दुरुस्ती होते. हार्मोन्स (Growth Hormone, Melatonin) योग्य प्रमाणात तयार होतात. रोगप्रतिकारक यंत्रणा सक्रिय राहते. मा...

🌿 सकाळी दात न घासता पाणी पिणं आरोग्यासाठी फायदेशीर – आयुर्वेदिक आणि वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून प्रस्तावना "सकाळी उठल्याबरोबर दात घासायचे" ही सवय आपल्या बालपणापासूनच शिकवली जाते. परंतु आयुर्वेद, निसर्गोपचार आणि काही आधुनिक संशोधन हे दर्शवतात की दात न घासता, थेट पाणी पिणं आरोग्यासाठी अत्यंत फायदेशीर ठरू शकतं. रात्री झोपेत शरीरातील पचनक्रिया मंदावते. त्यावेळी लाळ ग्रंथी (salivary glands) सतत सक्रिय असतात आणि जंतुनाशक व औषधी गुणधर्मांनी परिपूर्ण लाळ तयार होते. सकाळी उठल्यावर ही लाळ शरीरात गेल्यास ती अनेक प्रकारे आरोग्य सुधारते. यालाच आयुर्वेदात उषःपान म्हटलं आहे. या ब्लॉगमध्ये आपण पाहूया – आयुर्वेदिक संदर्भ सकाळी पाणी पिण्याचे फायदे वैज्ञानिक आधार योग्य पद्धत घ्यावयाची काळजी FAQ 🪥 आयुर्वेदिक दृष्टिकोन आयुर्वेदात दिवसाची सुरुवात करण्यासाठी "दिनचर्या" सांगितली आहे. त्यात सर्वात पहिला टप्पा म्हणजे उषःपान – सकाळी रिकाम्या पोटी पाणी पिणं. उषःपानाचे फायदे (आयुर्वेदानुसार) दोषांचे शमन – रात्री शरीरात जमा झालेले कफ, पित्त आणि आम (toxins) बाहे...

⏹ दमा होण्याची कारणे, लक्षणे, उपचार – आयुर्वेदिक व आधुनिक दृष्टिकोनातून 📌 प्रस्तावना श्वास घेणं ही शरीराची नैसर्गिक क्रिया आहे, पण जेव्हा ही क्रिया अडथळ्यांनी भरलेली होते तेव्हा ती व्यक्तीला त्रासदायक ठरते. दमा (Asthma) ही अशीच एक श्वसनाशी संबंधित क्रॉनिक (दीर्घकालीन) समस्या आहे. जगभरात लाखो लोक दम्याने त्रस्त आहेत. भारतातही विशेषतः मुले व तरुणांमध्ये दम्याचे प्रमाण दिवसेंदिवस वाढताना दिसते. दमा पूर्णपणे बरा करणे कठीण असले तरी योग्य औषधोपचार, जीवनशैलीतील बदल व आयुर्वेदिक उपाय यांच्या मदतीने हा आजार नियंत्रणात ठेवता येतो. 🌬 दमा होण्याची कारणे (Causes of Asthma) दम्याचे नेमके कारण पूर्णतः निश्चित नाही, पण खालील कारणं सर्वाधिक आढळतात – 1. वंशानुगत कारणं घरात आई-वडील किंवा नातेवाईकांना दमा असल्यास पुढच्या पिढीतही होण्याची शक्यता जास्त. 2. पर्यावरणीय कारणं प्रदूषण, धूर, धूळकण, रसायनं व परागकण (Pollen) यांचा श्वसनमार्गावर नकारात्मक परिणाम होतो. 3. थंड वातावरण अचानक थंड हवा लागणे, हिवाळ्यातील धूर, धुकं यामुळे दमा बळावतो. 4. चुकीचा आहार अति तेलकट, तळलेले पदार...

🌿 हळद आणि कोमट पाणी पिण्याचे फायदे – आयुर्वेदिक दृष्टिकोनातून संपूर्ण मार्गदर्शन प्रस्तावना हळद (Turmeric) ही भारतीय स्वयंपाकघरातील सर्वात महत्वाची आणि औषधी मसाला मानली जाते. आयुर्वेदात हळदीला “हरिद्रा” म्हटलं जातं आणि तिचे औषधी गुणधर्म प्राचीन काळापासून ओळखले गेले आहेत. दैनंदिन आहारात मसाल्यांमध्ये वापरली जाणारी हळद केवळ रंग आणि चव देण्यासाठी नसून ती एक नैसर्गिक औषध आहे. विशेषतः हळद आणि कोमट पाणी यांचं संयोजन आरोग्यासाठी अनेक प्रकारे फायदेशीर आहे. चला तर पाहू या या संयोजनाचे आयुर्वेदिक आणि शास्त्रीय दृष्टिकोनातून फायदे. 🌿 हळद – आयुर्वेदिक दृष्टीकोन रस (Taste): तिक्त (कडू), कषाय (कसदार) गुण (Qualities): लघु, उष्ण, कोरडे वीर्य (Potency): उष्ण प्रभाव: दाहशामक, रक्तशुद्धी, रोगप्रतिकारक दोषांवर परिणाम: कफ व वात कमी करणारी, पित्त संतुलित करणारी 💧 कोमट पाणी – शरीरासाठी महत्त्व शरीरातील चरबी कमी करण्यास मदत पचन सुधारते रक्ताभिसरण सुधारते शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर टाकते 🧡 हळद व कोमट पाणी – संयोजनाचं सामर्थ्य हळदीतील कुर्कुमिन (Curcumin) घ...

🌿 कडुनिंबाचा पाला आणि आरोग्य – आयुर्वेदिक फायदे व घरगुती उपयोग प्रस्तावना भारतीय संस्कृतीत कडुनिंबाचं (Azadirachta indica) स्थान वेगळंच आहे. लहानपणापासून आपण कडुनिंबाच्या काड्या, पानं, फुलं आणि फळं विविध कारणांसाठी वापरतो. आयुर्वेदानुसार कडुनिंब हा “सर्वरोग नाशक” मानला जातो. विशेषतः कडुनिंबाचा पाला म्हणजेच त्याची पानं ही औषधी गुणांनी भरलेली असतात. आज आपण पाहूया – कडुनिंबाच्या पानांचे आरोग्यावर होणारे फायदे, आयुर्वेदिक उपयोग आणि घरगुती उपाय. 🍃 कडुनिंबाचा पाला – आयुर्वेदिक दृष्टीकोन रस (Taste): तिक्त (कडू) गुण (Qualities): लघु, रुक्ष वीर्य (Potency): शीत दोषांवर परिणाम: पित्त आणि कफ दोष कमी करणारा प्रभाव: रक्तशुद्धी, जंतुनाशक, दाहशामक 💉 १. रक्तशुद्धीकरणासाठी कडुनिंबाचा पाला रोज सकाळी ४-५ कोवळ्या पानांचा सेवन केल्याने रक्तातील विषारी घटक (toxins) कमी होतात. पिंपल्स, फोड, गळवे, खाज, एक्झिमा यासारख्या त्वचारोगांवर परिणामकारक. कडुनिंबाची पाने उकळून तयार केलेलं पाणी प्यायल्याने रक्त शुद्ध होतं. 🧴 २. त्वचेच्या आरोग्यासाठी फायदे कडुनिंबाची पाने...

🍃 पपईची पानं आणि आरोग्य – औषधी गुणधर्म व घरगुती उपयोग प्रस्तावना पपई (Papaya) हे फळ आपल्या दैनंदिन जीवनाचा महत्त्वाचा भाग आहे. पचन सुधारण्यासाठी, बद्धकोष्ठता कमी करण्यासाठी आणि शरीराला ऊर्जा देण्यासाठी पपईचं सेवन केलं जातं. पण पपईच्या पानांचं (Papaya Leaves) महत्त्व अजून मोठं आहे. आयुर्वेदात पपईच्या पानांना औषधी गुणांनी युक्त मानलं जातं. विशेषतः डेंग्यू, मलेरिया सारख्या आजारांमध्ये पपईच्या पानांचा रस उपयुक्त मानला जातो. या ब्लॉगमध्ये आपण पपईच्या पानांचे औषधी गुण, आरोग्य फायदे, घरगुती उपाय आणि आवश्यक काळजी पाहणार आहोत. 🌿 आयुर्वेदिक दृष्टीकोन रस (Taste): कडू व किंचित गोडसर गुण (Qualities): लघु, पाचक वीर्य (Potency): शीत दोषांवर परिणाम: पित्त दोष कमी करते, पचन सुधारते प्रभाव: रक्तशुद्धी, ज्वरनाशक, रोगप्रतिकारशक्ती वाढवणारी 🩸 १. डेंग्यू आणि मलेरियामध्ये उपयुक्त पपईच्या पानांचा रस प्लेटलेट्स वाढवतो. डेंग्यूमुळे येणाऱ्या थकवा, अशक्तपणा कमी होतो. मलेरिया व इतर तापामध्ये पानांचा काढा उपयुक्त. वैज्ञानिक संशोधनातही पपईच्या पानांचा प्रभाव दाखवला गेला आ...

सकाळच्या लाळेचा उपयोग – डोळ्यांसाठी, त्वचेसाठी आणि पचनासाठी 🌿 तोंडातील लाळ (Saliva) – सकाळच्या लाळेचे फायदे, उपयोग आणि वैज्ञानिक दृष्टिकोन तोंडातील लाळ ही फक्त तोंड ओलसर ठेवणारी द्रवपदार्थ नाही तर नैसर्गिक औषध आहे. सकाळच्या लाळेचे फायदे, डोळ्यांसाठी व जखमेवर उपयोग, आयुर्वेदिक उपाय आणि वैज्ञानिक दृष्टिकोन जाणून घ्या. प्रस्तावना आपल्या शरीरात तयार होणारे प्रत्येक द्रव महत्वाचे असते. रक्त, घाम, अश्रू याप्रमाणेच लाळ (Saliva) देखील आरोग्यासाठी महत्वाची आहे. लहानपणी आपण जखमेवर लाळ लावायचो, डोळ्यांना थुंकी लावून नजर सुधारण्याचा सल्ला ऐकायचो. पण खरंच हे फायदेशीर आहे का? की फक्त अंधश्रद्धा? 👉 चला पाहूया सकाळच्या लाळेचे फायदे (Health Benefits of Morning Saliva) आयुर्वेदिक आणि आधुनिक वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून. 🧬 लाळ म्हणजे काय? (What is Saliva?) लाळ ही तोंडातील Salivary Glands मधून तयार होणारी नैसर्गिक द्रव आहे. लाळेतील घटक – 98% पाणी एन्झाइम्स – Amylase, Tyline, Lysozyme Proteins व Antimicrobial Agents Minerals – Calcium, Bicarbonates PH – 6.2 ते 7.6 👉 ही रचना लाळ...

. 🌿 रोज सकाळी प्या शेवग्याच्या पानांचे पाणी – ७ आश्चर्यकारक फायदे प्रस्तावना   भारतीय संस्कृतीत शेवग्याचे झाड ( Drumstick Tree / Moringa ) याला विशेष महत्त्व दिलं गेलं आहे. आयुर्वेदात तर त्याला सुपरफूड म्हटलं गेलं आहे. शेवग्याच्या शेंगा आपण नेहमी खातो, पण पानं मात्र बहुतेकदा दुर्लक्षित राहतात. प्रत्यक्षात या पानांमध्ये प्रोटीन, जीवनसत्त्वे, खनिजे, अँटिऑक्सिडंट्स इतक्या मोठ्या प्रमाणात असतात की शरीराला लागणाऱ्या जवळपास सगळ्या पोषक घटकांची पूर्तता ते करतात. दररोज सकाळी शेवग्याच्या पानांचं पाणी पिलं, तर ते शरीराला नैसर्गिक औषधासारखं काम करतं. चला तर मग पाहूया शेवग्याच्या पानांचे ७ आश्चर्यकारक फायदे आणि ते पाणी कसं तयार करायचं. १) रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते 🛡️ शेवग्याच्या पानांमध्ये भरपूर व्हिटॅमिन C, A, झिंक आणि आयर्न असतं. हे घटक शरीराची नैसर्गिक रोगप्रतिकारक क्षमता मजबूत करतात. वारंवार होणारा सर्दी-खोकला कमी होतो. ऋतू बदलताना होणाऱ्या अॅलर्जीपासून संरक्षण मिळतं. लहान मुलं आणि वयोवृद्ध यांना विशेष फायदा होतो. 👉 नियमित सेवनाने शरीराला संक्रमणांविरुद्ध लढण्य...

🪷 चालणे किती महत्वाचे? – पाय सक्रिय आणि मजबूत ठेवा 🪷 प्रस्तावना – चालणे का आवश्यक आहे? आपल्या दैनंदिन जीवनात चालणे ही सर्वात नैसर्गिक क्रिया आहे. तरीसुद्धा आधुनिक युगात आपण चालण्याचं प्रमाण कमी केलं आहे. लिफ्ट, कार, बाईक, ऑफिसमधलं बसून काम या गोष्टींमुळे चालण्यावर मर्यादा आल्या आहेत. यामुळे लठ्ठपणा, हृदयविकार, मधुमेह, पाठदुखी, मानसिक ताण अशा अनेक समस्या वाढू लागल्या आहेत. चालणे ही केवळ शरीर हालवण्याची प्रक्रिया नाही, तर ती एक आरोग्य टिकवून ठेवणारी जीवनशैली आहे. आयुर्वेदापासून ते आधुनिक विज्ञानापर्यंत सर्वांनी चालण्याच्या महत्वावर भर दिला आहे. चालण्याचे आरोग्यदायी फायदे 🫀 हृदय निरोगी ठेवते दररोज किमान ३० मिनिटं वेगाने चालल्याने हृदय मजबूत होतं. रक्ताभिसरण सुधारतं, बीपी नियंत्रणात राहतो, आणि हृदयविकारांचा धोका कमी होतो. हार्वर्ड मेडिकल स्कूलच्या अभ्यासानुसार, नियमित चालणाऱ्यांचा हृदयरोगाचा धोका ३०% कमी असतो. ⚖️ वजन कमी करण्यात मदत करते ज्यांना जिम किंवा कठीण व्यायाम करता येत नाही, त्यांच्यासाठी चालणे हा सर्वोत्तम पर्याय आहे. रोज ४-५ किमी चालल्यास २५०-३०० कॅलरीज बर्न होता...

👅 जीभ बाहेर काढायला सांगून डॉक्टर काय तपासतात? _ आरोग्याचा आरसा म्हणून जीभ प्रस्तावना डॉक्टरांकडे गेल्यावर ते अनेकदा विचारतात – “जीभ बाहेर काढा”. रुग्णाला वाटतं की हे फक्त तोंड तपासण्यासाठी आहे. पण खरं पाहता, जीभ ही आपल्या शरीराच्या आरोग्याची थेट झलक ( Mirror of Health ) आहे. जीभेवरून रक्तातील स्थिती, पचनसंस्थेची कार्यक्षमता, लिव्हर, हृदय, फुफ्फुसे, मेंदू व नर्व्हस सिस्टम याबद्दल बरीच माहिती मिळते. आधुनिक वैद्यकीय शास्त्र आणि आयुर्वेद – दोन्हीमध्ये जीभेच्या निरीक्षणाला खूप महत्त्व आहे. या ब्लॉगमध्ये आपण जाणून घेणार आहोत – डॉक्टर जीभ पाहून नक्की काय तपासतात जीभेचा रंग, थर, ओलावा व हालचालींचा अर्थ जीभेवरील बदलांमागची कारणं आयुर्वेदिक दृष्टिकोन जीभ निरोगी ठेवण्यासाठी टिप्स जीभेचं शरीरातील महत्त्व जीभ केवळ बोलण्यासाठी किंवा चव घेण्यासाठी नसून शरीराच्या आरोग्याचं प्रतीक आहे. चव घेणे – जीभेवरील taste buds गोड, आंबट, खारट, कडू, तिखट चवी ओळखतात. पचन प्रक्रियेत मदत – जीभ अन्न व्यवस्थित हलवते आणि लाळेच्या मिश्रणाने पचनास मदत करते. आरोग्याची झलक – जीभेवर दिसणारे बदल हे श...

📱🍔 स्मार्ट-ईटिंग: मोबाईलवरून ऑर्डर केलेलं अन्न आणि त्याचा पचनावर प्रभाव प्रस्तावना     आजच्या धकाधकीच्या जगात प्रत्येक गोष्ट मोबाईलवर उपलब्ध आहे. जेवण ऑर्डर करणंही त्याला अपवाद नाही. Swiggy , Zomato , Uber Eats अशा अॅप्समुळे काही मिनिटांत घरपोच अन्न मिळणं शक्य झालं आहे. ऑफिसमध्ये कामाचा ताण असो किंवा घरी स्वयंपाकाला वेळ न मिळणं – मोबाईल फूड ऑर्डरिंग हा अनेकांचा life-saver झाला आहे. पण यामागचा प्रश्न असा आहे की – सतत मोबाईलवरून मागवलेलं अन्न आपल्या पचनावर कसा परिणाम करतं? मोबाईल फूड ऑर्डरिंगचे फायदे वेळेची बचत – स्वयंपाकाची वेळ न घालवता त्वरित अन्न मिळतं. सोय – कोणत्याही ठिकाणी, कोणत्याही वेळी हवं तसं पदार्थ मिळतात. विविध पर्याय – भारतीय, चायनीज, कॉन्टिनेंटल अशा असंख्य प्रकारांतून निवड करता येते. ऑफर्स व डिस्काउंट्स – जेवण स्वस्तात मिळाल्यामुळे लोकांना आकर्षण वाटतं. 👉 हे फायदे नक्कीच आहेत, पण आरोग्य या मोठ्या मुद्द्याकडे आपण अनेकदा दुर्लक्ष करतो. मोबाईलवरून ऑर्डर केलेल्या अन्नाचे आरोग्यावर होणारे दुष्परिणाम 1. Processed Food आणि Preservatives ...