पोट आणि मेंदूचं नातं – आयुर्वेद व आधुनिक शास्त्राच्या दृष्टिकोनातून
🧠 पोट आणि मेंदूचं नातं – आयुर्वेद व आधुनिक शास्त्राच्या दृष्टिकोनातून प्रस्तावना आपल्या शरीरात दोन महत्त्वाची केंद्रं आहेत – पोट (Gut) आणि मेंदू (Brain) . वरकरणी या दोन्हींचा काही संबंध नाही असं वाटतं. पण खऱ्या अर्थाने हे दोघं एकमेकांशी इतक्या घट्ट पद्धतीने जोडलेले आहेत की आजचं आधुनिक विज्ञानदेखील त्याला Gut-Brain Axis म्हणतं. आयुर्वेदातसुद्धा “सर्वे रोगा: मन्दाग्नौ” म्हणजे बहुतेक आजारांची मुळे पचनशक्तीच्या बिघाडात आहेत, असं स्पष्टपणे सांगितलं आहे. म्हणजेच प्राचीन शास्त्र असो वा आधुनिक विज्ञान – दोन्ही मान्य करतात की पोट आणि मेंदू यांचं नातं आरोग्याचं गुपित आहे. या लेखात जाणून घेऊ – पोट-मेंदूचं नातं कसं कार्यरत असतं? आयुर्वेदिक दृष्टिकोनातून त्याचं स्पष्टीकरण आधुनिक शास्त्र काय सांगतं? दैनंदिन जीवनात संतुलन राखण्यासाठी उपाय पोट आणि मेंदूचं नातं म्हणजे काय? आपल्या पोटात १०० ट्रिलियनहून अधिक सूक्ष्मजीव (Gut Microbiome) राहतात. हे सूक्ष्मजीव पचन, पोषण शोषण, रोगप्रतिकारशक्ती आणि हार्मोन्सवर नियंत्रण ठेवतात. मेंदू व पोट यांच्याम...